Aktualne finansowe ramy WPR określa „Agenda 2000”. W przyszłości kształt tej polityki ulegnie zmianie. W czerwcu 2003 uzgodniono dalsze zasadnicze reformy podjęte w wyniku przeglądu średniookresowego efektów Agendy 2000. Pokazują one całkowitą zmianę sposobu wspierania przez UE sektora rolnego. Poszczególne elementy reform wejdą w życie w 2004 i 2005 roku. Nowa WPR w pełni uwzględnia obawy konsumentów i podatników, daje jednocześnie wolność rolnikom w zakresie produkcji tego co potrzebuje rynek. W przyszłości olbrzymia większość pomocy będzie wypłacana niezależnie od ilości produkcji.
W przeszłości większość rolników produkowała bardziej pod otrzymywane subsydia. W ramach nowego systemu płatności bezpośrednich do dochodu (przedłożonych w „schemacie pojedynczej płatności dla gospodarstwa”, opartym o wcześniejsze poziomy produkcji) powiązana będzie z przestrzeganiem wymogów ochrony środowiska, unifikacji wyposażenia, bezpieczeństwa żywności i zachowania standardów dobrostanu zwierząt. Przecinając powiązanie między subsydiami a produkcją (odłączenie) uczyni się rolników UE bardziej konkurencyjnymi i bardziej ukierunkowanymi na rynek ponieważ będą mieli możliwość wyboru tego co chcą produkować zgodnie z tym co jest najbardziej dla nich opłacalne przy wciąż zachowanej niezbędnej stabilności dochodów. Ale, dla zapewnienia prawidłowego traktowania gruntów, rolnicy będą musieli utrzymywać swe ziemie w dobrej rolnej i środowiskowej kondycji oraz spełniać europejskie standardy na swych polach odnośnie ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności, zdrowia i dobrostanu zwierząt. Rolnikom, którzy tego nie zrobią zostaną zmniejszone płatności bezpośrednie (wymóg zwany „współzależność” ang. 'cross-compliance’).
Więcej pieniędzy na rozwój wsi
Reformy 2003 roku w znacznej części dotyczyły wzmocnienia polityki rozwoju wsi. Przy zachowaniu finansowania w ramach priorytetów Agendy 2000 nowa WPR wprowadza pewne nowe elementy wspierające. Wszystkie zmiany mają na celu pomóc rolnikom w sprostaniu nowym wyzwaniom takim jak poprawa ochrony środowiska, jakości żywności czy standardów dobrostanu zwierząt. To Państwa Członkowskie i regiony będą decydowały czy skorzystać z tych narzędzi w ramach swych programów rozwoju wsi. Zwiększenie ilości środków finansowych przeznaczonych dla rolników w ramach rozwoju wsi pochodzić będzie z ograniczenia płatności dla większych gospodarstw i przeniesienia tych funduszy do narzędzi rozwoju wsi (tzw. modulacja). Już teraz Państwa Członkowskie są zobowiązane do stosowania modulacji. Skutkuje to tym, że jeżeli suma płatności na jedno gospodarstwo w roku przekracza 5 000 EUR to zmniejszenie wynosi 3% w 2005, 4% w 2006 oraz 5% w 2007 i latach następnych.
Mimo tych zmian, w dalszym ciągu większość wydatków WPR przeznaczona będzie na płatności bezpośrednie dla rolników oraz na narzędzia zarządzania rynkiem. Jednakże wydatki te będą musiały być ściśle dopasowane do pułapu budżetowego, który został wcześniej przyjęty. Wydatki WPR zostały zamrożone (w cenach realnych) do roku 2013 z uwzględnieniem rozszerzenia UE do 25 Państw Członkowskich w roku 2004, co zwiększyło liczbę rolników o dalsze 4 miliony (dwa razy więcej niż liczba rolników w USA). Wydatki te będą dokładnie sprawdzane – nowy mechanizm dyscypliny finansowej zostanie wprowadzony aby mieć pewność, że poziom wydatków nie będzie przekraczany.
Wszyscy konsumenci i podatnicy będą mogli przekonać się, że nowa WPR w większym stopniu reaguje na ich priorytety, wspiera gospodarkę na wsi, dba zarówno o środowisko jak i rolników oraz mieści się w ściśle określonych limitach budżetowych. Rolnicy będą mogli skupić się na prowadzeniu swych interesów bez konieczności wytwarzania określonych produktów pod kątem otrzymywania płatności bezpośrednich, będą mogli teraz to robić przy zachowaniu dużej pewności co do stabilności ich dochodów. A w przyszłości Państwa Członkowskie UE będą mogły przedstawić bardziej przejrzystą WPR swym rolnikom oraz mieszkańcom obszarów wiejskich które zamieszkują. WPR w nowym kształcie jest więc lepiej dostosowana do społecznych oczekiwań.
kim nowych Państw dobrze trafione i dobrze finansowane narzędzia wspierające ich dochody i rozwój.