Sytuacja na rynku chmielu w Polsce

Hops Common Hop Flowers Hop Plant - JennyJohansson / PixabayPolska jest istotnym producentem chmielu w Europie i na świecie. Produkujemy 2,5% światowej produkcji chmielu (2% produkcji L-kwasów). Słaba wydajność jednostkowa L-kwasów, przestarzałe technologie produkcji, brak dostatecznego przetwórstwa to najpoważniejsze problemy tego rynku w Polsce. We współczesnym browarnictwie prasowane szyszki chmielowe zastępowane są granulatem i ekstraktem. Jeszcze w 1987 roku szyszki stanowiły 90% surowca do browarnictwa – tylko 10% stanowiły ekstrakty i granulaty. Teraz proporcja odwróciła się. Polski przemysł nie jest w stanie przerobić więcej niż 30% szyszek, reszta jest eksportowana do Czech i Niemiec, skąd powraca do krajowego przemysłu browarniczego. Przemysł ten stale zwiększa zapotrzebowanie, gdyż rośnie konsumpcja piwa: z 1,1 mld litrów w 1990 roku do ponad 2,5 mld w 2003.
Powierzchnia uprawy chmielu w ostatniej dekadzie spadła do 1,9 tys. ha, choć ze względu na zwyżkę plonu produkcja wzrosła do 2500 ton (z 2280 t). Uprawy chmielu koncentrują się w trzech regionach : Lubelszczyzna -około 80%; Wielkopolska 13 % i Dolny Śląsk 7% . Rynek chmielu reguluje od 2001 roku ustawa o regulacji niektórych rynków.

W produkcji chmielarskiej nie było subwencji bezpośrednich, ceny podlegały znacznym fluktuacjom – w zależności od urodzaju. Agencja Rynku Rolnego dokonywała zakupów interwencyjnych nadwyżek w wysokości 50-162 ton rocznie.

Sytuacja na rynku europejskim

Chmiel jest uprawiany w ośmiu krajach piętnastki – Belgii, Niemczech, Hiszpanii, Francji, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Austrii i Portugalii. Oprócz dwóch ostatnich wszystkie kraje są członkami IHGC – Międzynarodowej Konwencji Producentów Chmielu. Unia z powierzchnią ponad 27,6 tys. ha chmielu jest największym producentem tego surowca. Największym producentem chmielu w UE są Niemcy (80%), które produkują jedną trzecią produkcji światowej. Chociaż powierzchnia uprawy w ostatniej dekadzie spadła o 20% to produkcja utrzymuje się na nie zmienionym poziomie. Mimo znacznego wzrostu produkcji piwa fakt, ze współczesny konsument preferuje mniej gorzkie piwa i zapotrzebowanie na L-kwasy spadło o 5,3% w ciągu 10 lat. Lata 2002-2003 były urodzajne, stąd zniżki cen i problemy ze zbytem.
Wspólna organizacja rynku chmielu obejmuje trzy grupy produktów:
– Szyszki chmielowe świeże lub suszone kod CN 1210 10
– Proszek chmielowy i pelety kod CN 1210 20
– Ekstrakt chmielowy kod CN 130213

Produkcja chmielu jest certyfikowana i dotowana płatnością obszarową w wysokości 480e/ha pod warunkiem obsady nie mniejszej niż 1500-2000 roślin/ha (od 1996 roku).
Po przystąpieniu Polski, producenci polscy otrzymają płatność podstawową – 44,5 EUR/ha i dodatkową płatność ok. 220 EUR/ha co w sumie da 264,5 EUR/ha (55% płatności „starych krajów”). Certyfikacją zajmuje się Inspekcja Jakości Artykułów Rolno Spożywczych.