Uzgodnienie nowej reformy Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) miało miejsce w Luksemburgu w dn. 26 czerwca 2003 r. Podstawowym założeniem mających nastąpić zmian jest stworzenie rolnikom większego wyboru kierunków produkcji przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeb konsumentów. Nowa WPR obejmuje:
- jednolitą płatność na gospodarstwo lub jednolitą płatność regionalną niezależnie od produkcji,
- zasadę współzależności (cross- compliance),
- zmniejszanie płatności bezpośrednich dla dużych gospodarstw (modulacja) i transfer zaoszczędzonych w ten sposób środków na rozwój obszarów wiejskich,
- przestrzeganie dyscypliny finansowej nie przekraczania limitów wydatków na WPR,
- zmiany na rynkach mleka, zbóż, roślin wysokobiałkowych, ziemniaków skrobiowych, suszu paszowego, odnawialnych źródeł energii.
Jednolita płatność na gospodarstwo lub jednolita płatność regionalna
Ten system wsparcia ma na celu oddzielenie płatności bezpośrednich od wielkości i rodzaju produkcji. Za podstawę naliczenia wielkości dopłaty posłuży tzw. okres referencyjny (lata 2000-2002). Kwota wsparcia będzie odpowiadać średniej kwocie płatności bezpośrednich jakie gospodarstwo otrzymało w tym okresie. Gruntami uprawnionymi do płatności będą grunty na których prowadzona będzie dowolna działalność rolnicza, z wyłączeniem upraw wieloletnich, sadów, warzyw i ziemniaków innych jak skrobiowe. Wprowadzenie jednolitej płatności na gospodarstwo może spowodować zaniechanie pewnych rodzajów produkcji rolniczej. W takich przypadkach, państwa członkowskie mogą wyłączyć z tego systemu odpowiednio:
1. Uprawy polowe: do 25% obecnych płatności w tym sektorze lub do 45% uzupełniających płatności dla pszenicy durum;
2. Owce i kozy: do 50% premii;
3. Sektor wołowy: do 100% premii dla krów mamek i 40% premii ubojowej albo 100% premii ubojowej na bydło dorosłe lub 75% specjalnej premii wołowej.
Jednolitą płatność na gospodarstwo na wniosek państwa członkowskiego może zastąpić jednolita płatność regionalna w postaci regionalnej koperty finansowej rozdzielonej pomiędzy wszystkich rolników regionu. Taka decyzja powinna była być podjęta przez zainteresowane państwo do 1 sierpnia 2004 r.
Rolnicy korzystający z płatności bezpośrednich będą musieli spełniać wymagania określone przez zasadę współzależności (ang. cross-compliance). Dotyczą one min. standardów ochrony środowiska, zdrowotności ludzi, zwierząt i roślin a także rejestracji, identyfikacji i dobrostanu zwierząt. Niezbędne również będzie utrzymywanie ziemi w dobrej kulturze. Reforma przewiduje przeprowadzanie w gospodarstwach kontroli dotyczących spełniania ww. wymagań. W razie uchybień rolnik może ponieść karę do 20% płatności, a w skrajnych przypadkach narażony będzie na wykluczenie z programów pomocy na jeden rok lub więcej. Nowa reforma ustosunkowuje się także do formy doradztwa rolniczego w państwach członkowskich. System doradczy opierać się będzie na instytucjach państwowych lub też przez upoważnione firmy prywatne. Początkowo udział rolników w tym systemie będzie dowolny (lata 2007 – 2010). W późniejszych latach może okazać się konieczne obowiązkowe uczestnictwo rolników w systemie doradztwa. Począwszy od 2005 do 2012 r kwoty płatności bezpośrednich będą obniżane (modulacja) w gospodarstwach gdzie płatności te przekroczyły 5000 EUR. Nowe państwa członkowskie nie zostaną objęte modulacją do momentu osiągnięcia poziomu płatności „Piętnastki”. Zaoszczędzone w ten sposób pieniądze zostaną przeznaczone na dodatkowe wsparcie rozwoju obszarów wiejskich.
Reformy dotyczą także poszczególnych rynków rolnych i tak:
1. Rynek zbóż
– utrzymana zostanie cena interwencyjna zbóż,
– redukcja comiesięcznego wzrostu ceny interwencyjnej zbóż o 50%,
– wyłączenie żyta z zakupów interwencyjnych.
2. Rośliny wysokobiałkowe – utrzymanie dodatkowego wsparcia dla producentów roślin wysokobiałkowych (groch, łubin słodki, bób i bobik) w wysokości 9,5 EUR/t przy czym pomoc ta uwarunkowana byłaby rzeczywistą uprawą tych roślin.
3. Ziemniaki na skrobię
– zmniejszenie płatności dla producentów ziemniaków skrobiowych ze 110,54 EUR/t do 66,32 EUR/t skrobi od roku 2005/06,
– utrzymanie ceny minimalnej ziemniaków skrobiowych,
– utrzymanie refundacji produkcyjnych dla skrobi.
4. Susz paszowy
– włączenie dotychczasowego wsparcia dla producentów tego surowca do jednolitej płatności na gospodarstwo,
– utrzymanie kwot narodowych,
– ustalenie dopłaty dla producentów na rok 2004/05 na poziomie 33 EUR/t.
5. Rynek mleka
– przedłużenie funkcjonowania systemu kwot mlecznych do roku 2014/2015,
– opóźnienie wzrostu kwot narodowych o jeden rok, do 2006/07,
– wzrost kwot w latach 2006/07-2008/09 o 0,5%,
– obniżenie ceny interwencyjnej masła o 25% stopniowo do roku 2007,
– ograniczenie stopniowe zakupów interwencyjnych masła do 30 tys. ton do roku 2008/09,
– zniesienie ceny docelowej na mleko.
6. Wsparcie odnawialnych źródeł energii
– wprowadzenie nowego programu pomocowego dla odnawialnych źródeł energii
(surowce do biopaliw oraz biomasy w celu wytwarzania energii)
– ustalenie wysokości wsparcia na 1ha na poziomie 45 EUR/ha,
– wyznaczenie limitu obszaru wsparcia do poziomu 1,5 mln ha dla „Piętnastki”.